Description
VOJVODA CARA DUŠANA Vojislav R. Vićić
Prava vrednost ovog romana krije se ne samo u vernom prikazu slavne epohe, već i u pripovedačkom stilu kojim se oživotvoruju srednjevekovni heroji rata i njihovi vojni i duhovni podvizi, počev od velikana, kakav je bio car Dušan, do onih manje poznatih i anonimnih junaka na kojima sveukupno počiva zlatno doba srpske istorije. Knjiga nadahnjuje sa duhovnih vrela i visina slavne prošlosti od koje možemo dosta da naučimo. Ona ponovo vraća slike srednjeg veka, o vitezovima, časti, junaštvu, porodici, principima, otadžbini.
Viteštvo je nastalo početkom 11. veka u južnoj Francuskoj, a već krajem tog stoleća naš kralj Konstantin Bodin primio je na svom dvoru u Skadru krstaše iz ove kolevke zapadnog viteštva. Iz tog vremena (1080. godine) potiče i najstariji pomen izraza vitez (miles) na našim prostorima koji je zabeležen u Neretljanskoj oblasti, na krajnjem jugozapadu tadašnjih srpskih zemalja. Još značajnija su nedavna otkrića o prisustvu naših ljudi na tlu Svete zemlje, u vreme kada je tu osnovano krstaško Jerusalimsko kraljevstvo 1099. godine. Među njima se izdvaja ličnost Dimitrija Sinaita koji spada među najznačajnija imena slovenske kulture tog vremena. Pored novih saznanja iz ovog najranijeg razdoblja naše pisane tradicije, ključna svedočanstva o prisustvu naših ljudi na tlu Svete zemlje, tog središta evropskog viteštva, vezana su za boravak Svetog Save u Jerusalimu 1229. godine. Tada se desio i jedan izuzetan događaj kada je osnovan srpski manastir na brdu Sionu u Jerusalimu.
Doba Nemanjića, posebno vreme cara Dušana, predstavlja epohu u kojoj su nastala neka od najznačajnijih kulturnih dostignuća na našim prostorima. U knjizi sam pokušao da na osnovu sačuvanih dokumenata, arheoloških i drugih nalaza, oživim i sjaj viteške kulture koja je tada postojala na dvoru Nemanjića i širom zemlje. Taj svet turnira, sjajnih oklopa, grbova i dvoboja za ruku neke naše srednjovekovne dame otkrivaju da je viteštvo u Srbiji bilo isto onako blistavo i koloritno kao što ga obično zamišljamo u drugim sredinama. Iako se ovde uglavnom radi o pojavnim manifestacijama viteške kulture, one pomažu u boljem razumevanju naše srednjovekovne tradicije i prevazilaženju stereotipa koje ponekad imamo prema sopstvenoj prošlosti.
